The Turkish State's Attitude Towards the Kurdistan Region
Descriptive – Analytical Research
DOI:
https://doi.org/10.26750/0ap1gj33Keywords:
Kurd, Turk, Turkey State, Iraqi Kurdistan Region.Abstract
After the fall of the Ottoman Empire, the Kurds territory were divided into four states. A large part of Kurdistan territory was annexed to the newly established Turkish state (1923). In terms of geopolitics, the Turkish state has always seen this part of Kurdistan as a threat to the security and identity of the state.
This study aims to explain why the Kurdistan Region has been seen as an important place by Turkey since its establishment and has formed a major factor in Ankara's foreign policy, whether in the context of Turkey's policy towards Iraq or Turkey's special policy towards the Kurdistan Region. For this purpose, in addition to the relations between Turkey and the Kurdistan Region, the Turkish state's attitude towards the Kurdistan Region has been analyzed from the perspective of the constitution, official statements of the state and the political elite.
Since the establishment of the new Republic of Turkey, until the 1990s, Ankara's approach to Iraq has treated the Iraqi Kurds as a threat to the security and identity of the state. Then the formation of power made Turkey look at the Kurdistan Region from a security and military perspective, this view continued until the years (2007-2008), but after this the Kurdistan Region was able to become the largest economic market for Turkey. The content of the research is analyzed within three themes: first, the identity of the Turkish state, second, the Turkish state's view of the Kurds as a nation in general and third, Turkey's view of the Kurdistan Region.
References
بۆزئەرسلان، حەمید(٢٠١٢). مێژوی تورکیای هاوچەرخ، و: نەجاتی عەبدوڵڵا، چ:٢، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس، هەولێر.
بێشکچى، ئیسماعیل (٢٠٠٠). تێزى تورک بۆ مێژو، تیۆرى زمانى خۆرو کێشەى کورد، و: ئاسۆس هەردى، چاپخانەى سەردەم، سلێمانی.
بێشکچی، ئیسماعیل (٢٠٠٢).کوردستان کۆلۆنییەکی نێودەوڵەتی، و: حەمە ڕەشید، دەزگای پەخش و چاپی سەردەم، سلێمانی.
بێشکچی، ئیسماعیل (٢٠٠٦). کورد و کوردستان لە نامەکەی ئیسماعیل بێشکچی بۆ یونسکۆ، و:موکری، چ:٣، چاپخانەی شەهید ئازاد هەورامی، کەرکوک.
بەردخان، شازادە سورەیا (٢٠١٠). کێشەی کوردستان لە ئاست تورکیادا، و: ئەحمەد قازی، دەزگای ئاراس، هەولێر.
تاهر، هەوار خەلیل (٢٠١٧). پەیوەندیا دەولەتا ترکیا جڤاکێ کوردی ل ترکیا، گۆڤارا زانکۆیا دهۆک بۆ زانستێن مرۆڤایەتی و کۆمەڵناسی، بەربەندا (٢٠)، ژمارە(١).
حەسرەتیان، م.ئە. (٢٠٠٧) یاسا دەستورییەکانی تورکیا و کورد لەسەردەمی نوێدا، و:د.دلێر ئەحمەد حەمەد، مەڵبەندی کوردۆلۆجی، سلێمانی.
خۆشناو، عەباس (٢٠٠٦). دەستوری تورکیا و دەستکارییەکانی، لە پەرتوکی (تورکیای نەبەرد لە پێناوی مانەوەدا)، سەنتەری لێکۆڵینەوەی ستراتیجیی کوردستان، سلێمانی.
خەسباک، شاکر (٢٠٠٥).کورد و مەسەلەی کورد، و: ئەمجەد شاکەلی، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس، هەولێر.
داقوقی، ئیبراهیم (٢٠١٢).کوردی تورکیا، و: هیمەت عەزیزی کاکەیی، دەزگای توێژینەوە و بڵاوکردنەوەی موکریانی، هەولێر.
دیشنەر، د. گوینتەر (٢٠٠٤).کورد گەلێکی لە خشتەبراوی غەدر لێکراو، و: حەمەکەریم عارف، دەزگای ئاراس، هەولێر.
ڕەشید، سامان مستەفا (٢٠١٦). سیاسەتی کەمالی لە تورکیا بەرامبەر بە کورد لە ١٩١٨ – ١٩٢٦، وێبسایتی مێژوی کورد. https://shorturl.at/iDEgU (ڕۆژی سەردان: ٢٥/٣/٢٠٢٥)
زورجەر، ئێریک جەی. (٢٠٠٧). مێژوی هاوچەرخی تورکیا، و: دکتۆر یاسین سەردەشتی، چ٢، چاپخانەی سیما، سلێمانی.
سەعید، سیڤان (٢٠٢٠). ئاڵنگاری خەباتی کوردان لەتورکیە، و: ڕێبوار ڕۆژهەڵات، گۆڤاری تیشک، ژمارە (٥٨)، ساڵی بیست و دوەم، زستانی ٢٧٢٠.
شالیان، ژێرار (٢٠١٠). تراژیدیای کورد (ڕاپۆرتێک بۆ نەتەوە یەکگرتوەکان) ، و: وریا ڕەحمانی، دەزگای چاپ وبڵاوکردنەوەی موکریانی، هەولێر.
شەمزینی، ستیڤان (٢٠١٣). کورد و تورک لە ململانێی مێژوییەوە بۆ بەرژەوەندیی هاوبەش، مەکتەبی رۆشنبیری و ڕاگەیاندنی لقی چواری پ.د.ک، سلێمانی.
عادل، شێروان هاشم (٢٠٢١). ڕیفراندۆم و مافی چارەی خۆنوسین – هەرێمی کوردستان – عێراق - ٢٠١٧ (لێکۆڵینەوەیەکی سیاسی بەراوردکارییە)، نامەی ماستەر، زانکۆی سەلاحەدین-هەولێر، کۆلیژی زانستە سیاسییەکان، هەولێر.
عەلی، د.ساسان حکمەت (٢٠٢٤). ڕەهەندە جیۆپۆلیتیکییەکانی ڕیفراندۆمی سەربەخۆیی لە هەرێمی کوردستانی عێراق، چاپخانەی ڕۆکسانا، هەولێر.
فولەر، گراهام ئی. (٢٠٠٦). ڕۆڵی پەرەسەندوی تورکیا لە جیهاندا، لە پەرتوکی "جیۆپۆلیتیکی نوێی تورکیا؛ ئاسیای ناوەند، بەڵقان و کورد"، و:عادل قەرەداخی، بەڕێوەبەرایەتی خانەی وەرگێڕان، سلێمانی.
قادر و عەلی، پەرویز رەحیم و نەجات (٢٠١٠). کاریگەرییەکانی تورکیا لەسەر هەرێمی کوردستان، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی موکریانی، هەولێر.
ماکداول، دەیڤید (٢٠٠٨). مێژوی هاوچەرخی کورد، و: حامید ڕەشیدی زەرزا، بێ دەزگای چاپ.
محەمەد، ڕازاو (٢٠٠٦). مەسەلەی کورد لە نوسین و لیداوانەکانی مستەفا کەمال دا، دۆسێی تورکیا، ژمارە ٣.
نوري، بێستون عمر (٢٠٢٤). ستراتیژییەتی تورکیا بەرامبەر بە عێراق (٢٠١١-٢٠٢٣): ڕەهەندی ئاسایشی نەتەوەیی وەک بنچینە، تێزی دکتۆرا، زانکۆی سەڵاحەدین-هەولێر، کۆلیژی زانستە سیاسییەکان، هەولێر.
نورەدین، محەمەد (٢٠٠٠). تورکیا لەسەردەمی گۆڕاندا، و: ئازاد بەرزنجی، دەزگای چاپ و پەخشتی سەردەم، سلێمانی.
ئینگۆنۆیمایەر، (٢٠١١).کورد گەڵیکی بێ دەوڵەت، و: ڕێبوار تۆفیق، دەزگای چاپ و پەخشی حەمدی، سلێمانی.
ئەحمەد و مەحمود، د. سامان و د.بەختیار (٢٠١٤). مێژوی هاوچەرخی تورکیا، دەزگای چاپ و پەخشتی نارین، هەولێر.
ئەحمەد، سەروەر حەمە (٢٠٢٣). پێگەی هەرێمی کوردستان لە سیاسەتی جیهانییدا: لێکۆڵینەوەیەک لە دەرفەت و ئاڵنگارییەکان، تێزی دکتۆرا، زانکۆی سەلاحەدین-هەولێر، کۆلیژی زانستە سیاسییەکان، هەولێر.
ئەنوەر، پەیڕەو (٢٠١٧). ڕیفراندۆم و ئاسایشی نەتەوەیی تورکیا، وێبسایتی پێنوس. https://shorturl.at/70CKf. (ڕۆژی سەردان: ٢٦/٣/٢٠٢٥).
ئەنوەر، پەیڕەو (٢٠١٨). تورکیا: هێزێکی ماندو، چاپخانەی ڕۆکسانا، هەولێر.
ئەنوەر، کەیوان ئازاد (٢٠٢٣). ڕانانێک بۆ (نۆ) ماددەکەی (ڕێکەوتنامەی لۆزان) لێکۆڵینەوەیەکی (مێژویی-بەراوردکاری)یە، ڤەکۆلینێن کۆنفرانسێ یێ نێودەولەتی هەشتێ پەیمانا لۆزانێ ڤەڕێژا چەرخەكێ، گوڕانکاری، کارڤەدان و پاشەڕۆژ، زانکۆیا دهۆک.
Atatürk Ansiklopedisi, Cemal Gürsel (1895-1966), https://shorturl.at/PUeOA (Erişim Tarihi: 26.03.2025).
Atatürk Anisklopedisi, Güneş Dil Teorisi, https://shorturl.at/CWz3h. (Erişim Tarihi: 27.03.2025).
2004/2 5072 Sayılı Kanunun Uygulanması, https://shorturl.at/KNUNs (Erişim Tarihi: 28.03.2025).
DW, (22 Eylül 2017). MGK'dan Kuzey Irak yönetimine uyarı. https://shorturl.at/qSYQt. (Erişim Tarihi: 28.03.2025).
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, (1924), (1961), (1982).
Hancılar, Özhan (2021). 1983-1987 Kuzey Irak’taki Türk Sınır Ötesi Operasyonlarının Hukukîliği, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Denizli, Sayı (46). https://doi.org/10.30794/pausbed.835310
Çakırbaş, Ali (2022). Demokrat Parti’nin Milletvekili Seçimlerinde Kullandığı Propaganda Çalışmaları ve Propaganda Araçları, (edit.) Semiha Nurdan ve Muhammed Özler, XVIII. Türk Tarih Kongeresi, Ankara: 1-5 Eylül 2018, Türk Tarih Kurumu Yayınları, VIII. Dizi – Sayı(35), Ankara.
Karaca, Serden Onur (2021). Türk Milliyetçiliğinin İki Farklı Yüzü: Ziya Gökalp Ve Yusuf Akçura” International Social Sciences Studies Journal, Volume (7), Issue (86). DOI: 10.26449/sssj.3357
Kose, Resul (2020). Cumhuriyet'in İlk On Yılında Doğu Vilayetlerinde Emniyet ve Asayişi Sağlama Faaliyetleri, International Journal of History, Volume (12), Issue (3). DOI Number: 10.9737/hist.2020.877
Özdemir ve Özkan, Türker ve Fatih (2020). Türkiye’de Ulusal Kimlik İnşası ve Siyasi Parti Kimlikleri, Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt (21), Sayı (38). https://doi.org/10.21550/sosbilder.591332
Kıymaz, Esra (2020). Türkiye’nin Kürt Sorununa Yaklaşımında Değişim (1990-2010), Yüksek Lisams Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Bölümü, Sakaraya.
Özkul, Yunus Emre (2019). Akademik Literatürde Türk Tarih Tezi Sorunsalı, İzmir Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt (1), Sayı (1). https://dergipark.org.tr/tr/pub/izsbd/issue/49441/629752
Baran ve Yılmaz, Mühsim ve Muzeffer Ercan (2018). Türkiye-Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) İlişkilerinde Güvenliksizleştirmeler: 2008-2016 Arası Dönem, ÇOMÜ Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt (3), Sayı (2). https://doi.org/10.31454/usb.476903
Gödekli, Mehmet (2017). Anayasacılık Ekseninde Nevi Şahsına Münhasır Bir Düşün ve Devlet Adamı: “Kelalizm İdeologu” Mehmut Esat Bozkurt, İstanbul Hukuk Mecmuası.
Zorbay, Taner (2017). Tarihsel Bir Sorundan Uluslararası Bir Meseleye: Kürt Meselesi ve Türkiye, The Journal of Academic Social Science Studies, No (55). DOI : http://dx.doi.org/10.9761/JASSS6931
Uçar ve Akandere, Fuat ve Osman (2017). Turgut Özal’ın Kürt Sorununa Yaklaşımı, Atatürk Yolu Dergisi, Sayı (61). https://doi.org/10.1501/Tite_0000000483
Pusane, Özlem Kayhan (2017). Türkiye’nin Kuzey Irak Politikasında Değişim: Turgut Özal ve Tayyip Erdoğan Dönemleri Karşılaştırmalı Analizi, Uluslararası İlişkiler, Cilt (14), Sayı (56). https://doi.org/10.33458/uidergisi.515813
Şahin ve Değerleri, Mehmet (2015). İstiklal Mehkemeleri (Kanun, Gerekçe ve Genel Kurul Tutanakları), Cilt (1), TBMM Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Başkanlığı Yayıları, No (1), Ankara.
Erkmen, Serhat (2015). Eç Etkenler Açısından Türkey’nin Küzey Irak Politikası, Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı (72). https://dergipark.org.tr/tr/pub/bilig/issue/25351/267650
Dalar, Mehmet (2015). Türkiye-Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi İlişkileri: Karşılıklı Bağımlılık Teorisi Bağlamında Petrol İlişkisine Dayalı Bir Analiz, U.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt (XXXIV), Sayı (1). https://kutuphane.dogus.edu.tr/mvt/pdf.php
Ünlen, Erdem (2024). 10. Uluslararası Atatürk Kongresi III, Cilt, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara.
Dilek, Hızır (2013). Şeyh Sait İsyanının Kürtler Açısından Önemi, (Editor)Cengiz Yıldız, Kimlik, Kültür ve Değişim Sürecinde Osmanlı’dan Günümüze Kürtler, Uluslararası Sempozyumu, 6-8 Eylül 2012, Bingöl Üniversitesi Yayınları, Bingöl.
Turan, Erol (2011). milliyetçilik teorisinin gelişimi ve türk milliyetçiliği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Ve Teknik Araştırmalar Dergisi, sayı (1). https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosyoteknik/issue/80340/1373551
Oktav, Özden Zeynep (2010). Çok Boyutlu Türk Dış Politikasına Bir Örnek: Türkiye-Irak-Bölgesel Kürt Yönetimi Arasında Gelişen İlişkiler ve Nedenleri, Ortadoğu Etütleri, Cilt (1), Sayı (2). https://dergipark.org.tr/tr/pub/ortetut/issue/22569/241123
Özer, Ahmet (2009). Beş Büyük Tarihi Kavşakla Kürtler ve Türkler: Tarihsel Gerçek,Sosyolojik Durum, Demokratik Çözüm, Hemen Kitap, İstanbul.
Dursun, Soner (2008). Türkiye’nin Güvenlik Algılamasındaki Değişim: 12 Eylül 1980 Askeri Mudahelesi Sonrası Dönem, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, Cilt (7), Sayı (16). https://dergipark.org.tr/tr/pub/cttad/issue/25239/266858
Kuşat, Ali (2003). Bir Değerler Sistemi Olarak “Kimlik” Duygusu ve Atatürk, Sosyal Bilimer Enstitüsü Dergisi, Sayı (15). https://dergipark.org.tr/tr/pub/erusosbilder/issue/23748/252999
Kıran, Abdullah (2001).Türkiye’nin Kuzey Irak Politikası, Birikim, No.148. https://shorturl.at/F39Ps (Erişim Tarihi: 28.03.2025).
Kaya Özçelik, Pınar (2011). 12 Eylül’ü Anlamak, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt (66), Sayı (1). https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002195
Özdağ, Ümit (1999). Türkiye Kuzey Irak ve PKK, Bir Gayri Nizami Savaşın Anatomisi, Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayınları, Ankara.
Oran, Baskın (1996). Kalkık Horoz: Çekiç Güç, Avrasya Dosyası, Cilt (3), Sayı (1).
Kirişçi, Kemal (1994). Huzur mu Huzursuzluk mu: Çekiç Güç ve Türk Dış Politikası, Türk Dış Politikasının Analizi, Der. Faruk Sönmezoğlu, Der Yayınları, İstanbul.
Akçay, Nihat (2008). 21. Yüzyılında Türkiye’nin Tehdit Algılamaları ve Güvenlik Açılımları, Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Anabili Dalı, Bursa.
Tuna, Işık (2020). 27 Mayıs’ın Gölgesinde Demokrasiye Dönüş: 15 Ekim 1961 Genel Seçimleri, Çağdaş Türkiye Araştırmaları Tarihi Dergisi, C XX, Sayı (40). https://dergipark.org.tr/tr/pub/cttad/issue/56945/801738
Börklüoğlu, Levent (2010). 27 Mayıs 1960 Askeri Müdahalesi Sonrası Türkiye’de Ordu-Siyaset İlişkisi (1960-1965), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
Dündar, Can (5 Haziran 1999). Özal-Apo-Pazarlığının İçyüzü, Sabah Gazetesi. https://shorturl.at/lzsrd. (Erişim Tarihi: 28.03.2025).
Seta Panel, (19 Nisan 2006).Türkiye’de Yükselen Milliyetçilikler. https://shorturl.at/AJdlA (Erişim Tarihi: 26.03.2025).
Anadolu Ajansı, (Jun 13, 2017). Cumhurbaşkanı Erdoğan: Kuzey Irak'ın bağımsızlığı yanlış bir adımdır. https://shorturl.at/71sqX. (Erişim Tarihi: 28.03.2025).
BBC News Türkçe, (16 Ağustos 2017). Çavuşoğlu: IKBY referandumu Irak'ı iç savaşa kadar götürür. https://shorturl.at/0mVxs (Erişim Tarihi: 28.03.2025).
Dersim Gazetesi, (18 Temmuz 2018). Kürt Düşmanı Cemal Gürsel; Kürt Alevisi, Dersimli ve Pilvenk aşiretindendi, https://shorturl.at/RX06J. (Erişim Tarihi: 28.03.2025).
Yücel, Yaşar (18 Aralık 2020). Atatürk İlkeleri, Türk Tarihi Kurumu. https://shorturl.at/HvAFC (Erişim Tarihi: 26.03.2025).
Selcan, Aydın (26 Mart 2017). Erbil Başkonsolosluğu nasıl açıldı?, Gazete Duvar. https://shorturl.at/uDXNF. (Erişim Tarihi: 28.03.2025).
Aykan, Mahmut Bali (1996). Turkey’s Policy in Northern Iraq, 1991-95, Middle Eastern Studies, Volume (32), No (4). https://www.jstor.org/stable/4283832
Çandar, Cengiz (2013). Turgut Özal Twenty Years After: The Man and the Politician, Insight Turkey, Volume (15), No (2). https://www.insightturkey.com/commentaries/turgut-ozal-twenty-years-after-the-man-and-the-politician
Center for American Progress, (2017). Trends in Turkish Civil Society, Center for American Progress, Istanbul Policy Center, and Institute Affair International, Istanbul.
Charountaki, Marianna (2012). Turkish Foreign Policy and the Kurdistan Regional Government, PERCEPTIONS, Journal of International Affairs Volume (17), No (4). https://library.dogus.edu.tr/mvt/pdf.php
Derisiotis, Anthony (2019). Erdoğan, Turkey’s Kurds and the Regionalization of the Kurdish Issue, New Middle Eastern Studies Vol (9), No. (1). https://nmes.pubpub.org/pub/053roz3f/release/1
H. Karpat, Kamal (1959). Turkey’s Politics the Transition to a Multi-Party System, Brinton University Press, Brinton.
Kavakçı, Merve (2015). Deconstrution of Turkey’s National Identity: Then and Now (A Postcolonial Critique), Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 1. https://doi.org/10.32739/uskudarsbd.1.1.11
Kesgin & Kaarbo, Baris & Juliet (2010). When and How Parliaments Influence Foreign Policy the Case of Turkey’s Iraq Decision, International Studies Perspectives, Volume (11), Issue (1). https://www.jstor.org/stable/44218619
M Gunter, Michael (2008). Permanent and New Realities Facing the Kurdistan Regional Government: Options and Prospects, Journal of Muslim Minority Affairs, Volume (28), No (2). https://doi.org/10.1080/13602000802303177
Metz, Helen Chapin (1995). ed. Turkey: A Country Study, GPO for the Library of Congress, Washington.
Noyon, Jannifer (1984). Bridge Over Troubled Regions, The Center for Strategic and International Studies, Georgetown university, The Washington Quarterly, 7(3). https://doi.org/10.1080/01636608409550047
Olson, Robert (1992). The Kurdish question and Geopolitics and Geostrategic Changes in the Middle East after Gulf War, Third Word Quarterly, Volume (13), - Issue (3). https://www.jstor.org/stable/3992197
Polat, Necati (2011). A Tradition in Delivering Injustice: Judiciary and Rights in Turkey, Insight Turkey, Volume (13), No. (4). chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.insightturkey.com/file/612/a-tradition-in-delivering-injustice-judiciary-and-rights-in-turkey-fall-2011-vol13-no4
Saito, Miwa (2002). Nation – Building and Conflict Resolution: The Kurdish in Iraq and Turkey, PhD Degree, University of St Andrews.
Watts, Nicole F. (1999). Allies and Enemies: Pro-Kurdish Parties in Turkish Politics, 1990–1994, International Journal of Middle East Studies, Vol (31), N (4). https://www.jstor.org/stable/176465
Yassin, Borhanedin A. (1995). Vision or Reality? The Kurds in the policy of the Great Powers, 1941-1947, Lund University Press.
Yıldız and Muller, Kerim and Mark (2008). The European Union and Turkish Accession Human Rights and the Kurds, The European Union and Turkish Accession, Pluto Press, London.
روبنس، فليب (١٩٩٣). تركيا والشرق الاوسط، ت: ميخائيل نجم خوري، دار قرطبة للنشر والتوثيق والابحاث.
فتح الله، جرجیس (٢٠٠٢). یقضة الکرد، تاریخ سیاسی 1900-1925، مما یتناول النزاع علی جنوب کردستان امام عصبە الامم مع الوثائق والمزکرات المتعلقە به، دار اراس للطباعە والنشر، اربیل.
رفيق، عادل (٢٠٢٠). النص الكامل لمعاهدة لوزان 1923، المعهد المصري للدراسات، اسطنبول.
النعيمي، احمد نورى (٢٠١٠). العلاقات العراقية – التركية الواقع والمستقبل، دار زهران، عمان.
المجموعة الازمات الدولية (٢٠٠٨). تركيا والاكراد العراقيين: تنازع أم تعاون؟، تقرير الشرق الاوسط لمجموعة الازمات رقم ٨١.
دلي، خورشيد (١٩/٩/٢٠١٧). الخيارات التركية لمواجهة استقلال إقليم كردستان، الموقع الجزيرة. https://shorturl.at/V2hGE (التاريخ الزيارة: ٢٨/٣/٢٠٢٥)
خیری ودیگر، مصطفی (٢٠١٨). تبیین اهداف حکومت اقلیم کردستان عراق دراتحاد با ترکیه، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست جهانی، دورة هفتم، شمارة اول. 10.22124/WP.2018.2865
باقری و دیگر، حسن (٢٠١٥). رویکرد سیاسی ترکیە در اقلیم کردستان عراق و تآثير آن بر آمنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامە امنیت ملی، سال چهارم، شمارە شانزدهم. https://ns.sndu.ac.ir/article_676.html
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Journal of University of Raparin
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
