Social Satire in the Southern Kurdistan Journalism 1920-1950
DOI:
https://doi.org/10.26750/Keywords:
Satire, Types of Satire, Social Satire, Kurdish Journalism.Abstract
Satire as an important aspect of literature is about mocking and criticizing the follies of the society and people through a literary genre. Social satire, as the subject of this research, is a witty criticism based on the flaws of the society; its goal is to drive social change. Social satire was an essential part of the southern Kurdistan journalism during the (1920-1950). Poets, writers at the period used it to criticize the vices of the Kurdish society for changing and developing their society.
The present research is entitled (Social Satire in the Southern Kurdistan Journalism 1920-1950). It is composed of two chapters. The first chapter, in two sections, discusses the concept of satire, its definition, and the history of Kurdish journalism. The second chapter is divided into two sections as well. The first section discusses satire and its types in terms of content. The second section is devoted to the social satire in the southern Kurdistan journalism 1920-1950. The research ends with the results and the list of the references consulted for the study.
References
قورئانی پیرۆز، وەرگێرانی هەژار موکریانی(١٣٧٩هـ.ش): نشر احسان.
- ئەحمەد تاقانە(٢٠٠٧): ڕۆژنامەی کەرکوک، دەزگای ئاراس، هەولێر.
- پیرەمێرد(١٩٤٤): بالۆری: ڕۆژنامەی ژین، ژمارە(٧٤١)، سلێمانی.
- پیرەمێرد(١٩٤٤): پەندی پیشینان، ڕۆژنامەی ژین، ژمارە(٧٤٧)، سلێمانی.
- پیرەمێرد(١٩٤٥): پەندی پیشینان، ڕۆژنامەی ژین، ژمارە(٧٩٣)، سلێمانی.
- تۆفیق وەهبی بەگ(١٩٤٤): چیرۆکی کەر ئەحمەد: کۆواری دەنگی گێتی تازە، ژ.(١)ی بەرگی دوەم.
- د.جبار ئەحمەد حسێن(٢٠١١): بینای ساتیرا لە کورتەچیرۆکی کوردیدا، کوردستانی عێراق(١٩٧٠ – ١٩٩٠) بڵاوکراوەی ئەکادیمیای کوردیی، چاپخانەی حاجی هاشم، هەولێر.
- حەمە ساڵح فەرهادی(١٩٨٨): چەند لایەنێکی ڕۆژنامەنوسیی کوردیی، چاپخانەی الحوادث، بەغدا.
- حەمەسەعید حەسەن(٢٠١١): کاریکاتێر بە وشە – ساتیر، چاپی یەکەم، دەزگای ئاراس، هەولێر.
- ڕەفیق ساڵح – سدیق ساڵح(٢٠٠٠): گۆڤاری نزار، دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، چاپی یەکەم، سلێمانی
- ڕەفیق ساڵح – سدیق سالح(٢٠٠٤): ڕۆژنامەی ژیان، بەرگی سێیەم، بنکەی ژین، سلیمانی.
- سدیق ساڵح – رەفیق ساڵح (٢٠٠٧): ڕۆژنامەی تێگەیشتنی ڕاستی(١٩١٨ -١٩١٩)، بنکەی ژین و دەزگای ئاراس، سلێمانی.
- سدیق ساڵح- رەفیق ساڵح – عەبدوڵا زەنگەنە(٢٠١٠) کۆواری دەنگی گێتی تازە، دەزگای ئاراس و بنکەی ژین، چاپی یەکەم.
- سدیق سالح- ڕەفیق ساڵح – عەبدوڵا زەنگەنە(٢٠١٦): گۆڤاری گەلاوێژ، بەرگی یەکەم، بنکەی ژین، سلێمانی.
- شێخ محمدی خاڵ(٢٠٠٥): فەرهەنگی خاڵ، دەزگای ئاراس، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، چ٢، هەولێر.
- عەبدوڵڵا زەنگەنە(٢٠٠٥): ڕۆژی کورد، بنکەی ژین، سلێمانی.
- عەلی شەوقی(١٩٤٥): ڕاوی سەماوەرەشکاو، کۆواری دەنگی گێتی تازە، ژ.٥ی بەرگی ٤.
- علی عارف(١٩٢٦): دوژمنی عاقڵ و دۆستی بێ عەقڵ، ڕۆژنامەی ژیان، ژ.٢٨.
- علی نانەوازادە(٢٠٠٥): فەرهەنگی هەرمان- ب٢، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی موکریانی، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، هەولێر.
- غەفور ساڵح کەریم(٢٠٠٥): دیاری لاوان و یادگاریی لاوان: بڵاوکراوەی بنکەی ژین، چاپخانەی شڤان، چاپی دوەم، سلێمانی.
- فاروق عەلی عومەر(٢٠٠١):و.طارق کارێزی، ڕۆژنامەگەریی کوردیی لە عێراقدا، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی موکریانی، چاپی یەکەم، هەولێر.
- فایق هۆشیار و چەند کەسێکی تر(٢٠٠٧): سەرجەم پەندەکانی پیرەمێرد، چاپخانەی شڤان، چاپی دوەم، سلێمانی.
- قانیع(١٩٤٥): من و فلس، ڕۆژنامەی ژین، ژمارە(٧٨٥)، سلێمانی.
- د.کەمال مەزهەر(١٩٧٨): تێگەیشتنی ڕاستی و شوێنی لە ڕۆژنامەنوسیی کوردیدا، چاپخانەی کۆڕی زانیاریی کورد، بەغدا.
- د.کوردستان موکریانی(٢٠٠١): ڕوناکی... یەکەمین گۆڤاری کوردی شاری هەولێر، دەزگای ئاراس.
- د.کوردستان موکریانی(٢٠٠٢): زاری کرمانجی، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی موکریانی، چاپی یەکەم، هەولێر.
- گۆران عبداللە احمد (٢٠١٥): تەنزە ئەدەبییەکان لە ڕۆژنامەنوسیی کوردیدا، باشوری کوردستان (١٩٩٧ – ٢٠٠٧) بە نمونەی گۆڤارەکانیی (سیخوڕمە و مەلای مەشهور و گەپ)، نامەی ماجستێر، کۆلێژی زمان- زانکۆی سلێمانی.
- ماجد مه‌ردۆخ روحانی (1388 هه.ش)، فرهنگ (فارسی – کردی) دانشگاه کردستان، نشر دانشگاه کردستان، چاپ اول، سنندج.
- ممتاز حەیدەری(١٩٨٥): مستەفا شەوقی و پەیژە، ئەمیندارییەتی گشتیی و ڕۆشنبیریی لاوان، هەولێر.
- نەوشیروان مستەفا ئەمین(٢٠١٣):، بەدەم ڕێگاوە گوڵچنین، کتێبی دوەم، بەرگی یەکەم، بەرگی دوەم، دارالعربیە للعلوم الناشرون.
- نەوشیروان مستەفا ئەمین- ڕەفیق ساڵح(٢٠٠١): دیاری کوردستان(١٩٢٥-١٩٢٦)، دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، سلێمانی.
- هه‌ژار (1385 هه.ش)، فه‌رهه‌نگی هه‌نبانه‌بۆرینه، چاپخانه‌ی سروش، چاپی پێنجه‌م، تاران.
- هەڤاڵ ئەبوبەکر(٢٠٠٧): چەشنە ئەدەبیی و ڕۆژنامەنوسییەکان و ڕەنگدانەوەیان لە ڕۆژنامەی (ژیان و ژین)دا(١٩٣٢-١٩٥٠)، بنکەی ژین، سلێمانی.
- د.هیمداد حسێن(٢٠١٠): ڕۆژنامەوانیی کوردی(گۆڤاری هەولێر(١٩٧٠ – ١٩٧٢)، لە بڵاوکراوەکانی ئەکادیمیای هۆشیاریی و پێگەیاندنی کادیرانی (ی.ن.ک)، سلێمانی، دەزگای چاپ و پەخشی حەمدی.
- نەناسراو(١٩٢٦): تەماعکاری، ڕۆژنامەی ژیان، ژ.٣٩.
- نەناسراو (١٩٤٠): قسەی خۆش: گۆڤاری گەلاوێژ، ژ.٤، ساڵی یەکەم.
- نەناسراو (١٩٤٠) قسەی خۆش: گۆڤاری گەلاوێژ، ژ.٥،٦، ساڵی یەکەم.
- اکرم آلبویە(١٣٩١هـ.ش): بازتاب طنز در شاهنامە، پایاننامە کارشناسی ارشد، دانشگاه سمنان.
- آرتور پلارد، مترجم:سعید سعیدپور(١٣٩٨هـ.ش): کتاب طنز، چاپ هفتم، نشر مرکز، تهران.
- جان موریل (١٣٩٢هـ.ش)، ترجمە: محمود فرجامی/ دانیال جعفری: فلسفە طنز، نشر نی، تهران.
- جواد دهقانیان(١٣٨٦هـ.ش): بررسی محتوا و ساختار طنز در نثر مشروطە، پایاننامە دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شیراز- دانشکدە ادبیات و علوم انسانی.
- د.حسن انوری(١٣٨١هـ.ش)، فرهنگ سخن، انتشارات سخن، جلد(٥)، تهران.
- د.حسین بهزادی اندوهجردی(١٣٧٨هـ.ش): طنز و طنزپردازی در ایران، چاپ اول، نشر صندوق، تهران، ص٥١)
- د.حسن جوادی(١٤٠٠هـ.ش) تاریخ طنز در ادبیات فارسی، چاپ دوم، انتشارات مروارید، تهران.
- رخسارە جعفری(١٣٨٩هـ.ش): طنز در مثنویهای عطار، پایاننامە کارشناسی ارشد، دانشگاه زنجان.
- عبدالحسین زرینکوب(١٣٦٣هـ.ش.): شعر بی دروغ، شعر بی نقاب: سازمان انتشارات جاویدان، چاپخانە زیبا، چاپ چهارم.
- علی اکبر دهخدا(١٣٧٧هـ.ش): لغتنامە دهخدا،جلد١٠، چاپ دوم، موسسە چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
- مریم شاد محمدی (١٣٩٠ هـ.ش): طنز، هجو و هزل در ادبیات داستانی معاصر، پایاننامە دکتری،دانشگاه آآزاد اسلامی – واحد تهران.
- محمدامین زکی بیگ(1381 هه. ش)، ترجمه: یدالله روشن اردلانی، زبده‌ء تاریخ کرد و کردستان، انتشارات توس، چاپ نخست، تهران.
- محمد تمدن(١٣٥٠هـ.ش): تأریخ ایران در جنگ اول یان تأریخ رضائیە،انتشارات تمدن- اسلامیە، تهران.
- محمدرضا اصلانی(١٣٨٥هـ.ش): فرهنگ واژگان و اصطلاحات طنز، چاپ اول، انتشارات کاروان، همدان.
- محمد حسین کرمی، زهرا ریاحی زمین، جواد دهقانیان(١٣٨٨هـ.ش.)، پژوهشی در تئوری و کارکرد طنز مشروطه، پژوهشهای زبان وادبیات فارسی، شمارە ١.
د.محمد حکیم آذر(١٣٩٤هـ.ش): تأملی در محتوای اجتماعی طنز عبید، مجلە پژوهشهای نقد ادبی و سبک شناسی، شمارە(٢).
- د.محمد معین (١٣٨٦هـ.ش): فرهنگ معین، چاپ چهارم، انتشارات ادنا، تهران.
- د.نصراللە شاملی(١٣٧٧هـ.ش): ادبیات طنز و جاحظ، مجلە دانشکدە ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شمارە ١٤٨.
- یحی آرین پور(١٣٧٢): از صبا تا نیما، جلد دوم، چاپ پنجم، انتشارات زوار، تهران.
- ابن منظور الافریقی المصری(٢٠٠٥): معجم لسان العرب، مجلد التاسع، طبعة الرابعة، دار صادر، بیروت.
- د.ایمن عبدالرزاق الشوا(٢٠١٠): مختار الصحاح، طبعةالاولی، دارالفحاء للنشر و التوزیع، دیمشق.
- د.خلیل الجر(١٩٧٣): المعجم العربی الحدیث لاروس، انتشار مکتبة لاروس، باریس.
- لویس معلوف(٢٠٠٢): المعجم المنجد فی اللغة، طبعة التاسعة والثلاثون،دارالمشرق، بیروت.
-Cambridge dictionary(2000): Cambridge university press.
- John Peck, Martin Coyle (2002): Literary Terms and Criticism, Third Edition, Published by Palgrave Macmillan.
- Longman dictionary (2009): Fifth Edition, Pearson Longman presses.
-Martin Stephen (1986): Introductory Guide to English Literature, Third Impression, Published by Oxford University press.
- Oxford dictionary (2010): Eighth Edition, Oxford University press.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Journal of University of Raparin
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
