Elements of Short Poems by (Mudrik Zhali)
DOI:
https://doi.org/10.26750/Vol(8).No(2).paper.1الكلمات المفتاحية:
Haiku, Symbols , Sonata and Meditation.الملخص
ناونیشانى ئهم توێژينهوهیە (ئيستاتیکا لە کورتە شیعرەکانى مودریک ژاڵیدا)یە. ههوڵێكه بۆ ناساندن و بهكارهێنانى شێواز و چهمكى جياواز, له شيعرى كوردیى هاوچهرخدا, بهتايبهتى لاى شاعيره نوێخوازهكانى سهدهى ڕابردوو و سهدهى بيست و يهك له شارى كۆيهدا, توانا و بههرهى شاعير دهردهخات. د. مارف خهزنهدار له بهرگى چوارهمى کتێبى مێژووى ئەدەبى کوردیدا, سهبارهت به بزاڤى ئهدهبى و ڕۆشنبيریى شارى كۆيه بڕواى وايه, كه ڕێنيسانسى شيعرى له دواى نالى له شارى سلێمانى، له شارى كۆيهش ههمان ڕێنيسانس له لای شاعيران و ئهديبانى شارى كۆيه هەبووە؛ له نيوهى يهكهمى سهدهى نۆزدههەمهوه، كۆيه پايتهخت و نوێنهرى بزوتنهوهى ئهدهبى كوردی بووه له ناوچهى سۆران, (خهزنهدار,2010: 28). شاعيرانى كۆيه له نوێخوازى و بهرەوپێشبردنى بزاڤى نوێكردنهوهى شيعرى كوردى پێشهنگ بوون و ئهم جولانهوهيه نهوهستاوه. شاعيرانى كۆيه ههميشه ههوڵيانداوه شانبهشانى شاعيرانى عهرهب و فارس و تورك نوێگهرى بكهن, له ڕووى ڕوخسار و ناوهرۆكەوە. لهم بوارهشدا مودريك ژاڵى, يهكێكه لهو شاعيرانەى، وهك سهربازى ون، ڕۆڵى له بهرهوپێشبردنى ڕهوتى ڕوناكبيرى و ڕۆشنبيریى شارى كۆيه ههبووه.
المراجع
پيربال, فهرهاد, (د.), 2005,شيعرى نوێى كوردى(1898-1958 ), دهزگاى كوردستان,ههولێر.
پيرداود, ابراهيم, محمد عبدالكريم, 2012, پێكهاتهى زمانى شيعرى, چاپخانهى مهوكريان ههولێر.
حويزى, دهريا, 2009, وێنهى ڕونبێژى له كۆمهڵه شيعرى شههيد بهتهنيا پياسهدهكاتى, قوبادى جهليزادهدا, چا, كمال,دهزگاو چاپ و پهخشى سلێمانى.
خهزنهدار, مارف,(د.) 2005,مێژووى ئهدهبى كوردى, بهرگى چوارهم, چ, دووهم, چا ئاراس.
ستارى, 2010,خوێندنهوهى ميتافۆر, چ. دووهم, چا,خانى دهۆك.
سڵیوه, هاوژين, 2009, بنيانى وينهى هونهرى له شيعرى شيركۆ بێكهسدا, دهزگاو پهخشى سهردهم, چا, يهكهم, سليمانى.
على, دلشاد (د.) ,1998., بونياتى ههڵبهست له هۆنراوهى كورديدا, چاپخانهى ڕهنج, سليمانى.
كهسنهزانى, بوشرا, 2007, پۆستهرهشيعرو هايكۆى يابانى.
محمود, ئازاد احمد (د.), 2009, بونياتى زمان له شيعرى هاوچهرخى كورديدا(1985-2005),بلاوكراوهى ئهكاديماى كوردى، ههولێر.
مستهفا,ئاسۆعمر,2009, بههائيستاتيكيهكانى شيعر لاى پيهمێرد, شێخ نورى شێخ ساڵح و گۆران,دهزگا و پهخشى سهردهم ,چا,يهكهم , سلێمانى
معروف,كمال,(د.),(2007)ڕهخنهى نوێى كوردى ,چا,بهڕێوهبهرايهتى چاپ و بڵاوكردنهوهى سلێمانى,سلێمانى
ـ قادر, لهۆن, 2013, ساڵنامهى گهلاوێژ, ژ4, بنكهى رۆناكبيرى گهلاوێژ, سليمانى.
گۆڤارى زانكۆى سلێمانى, ژماره (14), معروف, د. كمال مستهفا, ڕهمز له شيعرى شێركۆ بێكهسدا,بهشى B. سليمانى 2004.
گۆڤارى بهيان, دووگۆرانى له يهك نۆتهدا, ژاڵى, مودريك,ژماره 163,1990.
گۆڤارى ئاينده, خۆشناو, هێمن عمر, دهروازهيهك بۆ ئيستاتيكا,ژ,75.
هاوكارى,تهرازوو, ژاڵى, مودريك, ژماره 1055, 1989.
هاوكارى,سۆناتينه شيعرييهكان, ژاڵى, مودريك, ژماره 1246, 1991.
هاوكارى,بهبۆن كهوتن, ژاڵى, مودريك, ژماره 1282, 1991.
هاوكارى,بهنزينخانه, ژاڵى, مودريك, ژماره 1115, 1989.
كوردستانى نوێ,تێڕامانه شيعرييهكان, ژاڵى, مودريك, ژماره850, 1994.
كوردستانى نوێ, سۆناتينه شيعرييهكان, ژاڵى, مودريك, ژماره58, 1992.
كوردستانى نوێ, سۆناتينه شيعرييهكان, ژاڵى, مودريك, ژماره893, 1995.
كوردستانى نوێ,تێڕامانه شيعرييهكان, ژاڵى، مودريك, ژماره605, 1993.
مودريك ژاڵى, ڕێککەوتى 20 ـ12ـ 2018, ماڵى شاعير, كۆيه.
جارى دووەم 8ـ3ـ2018, جارى سێیەم: 7ـ 1ـ 2019.
دەست نووسەکانى شاعیر, 2018وەرگیراون.
www.facebook.ملكۆ احمد يانهى هایکۆى گهرميان
www.google.org. رسائل الشعر, ماالهایکۆ؟ د.فريد امعضشو.
صبح، د. قصرعلى مصطفى, الأدب في ضوء المذهب الادبية ونقدية,ط1, 1981مصبعة منيمة الحديث, رياض,الملكة العربية السعوديا.
سى ـ دىـ لویس,ت.د.أحمد نصیف الجنابي ـ سلمان حسن ابراهيم, الصورة الشعرية,1982, دار الرشيد للنشر,بغداد.